म प्रदेश र स्थानीय तहको संरचनाको कोण बाट मानव विकास सूचकांक लाई बुझने प्रयास गर्दै छु । प्रदेश नं १ का केही सूचक यस्ता छन ः क्षेत्रफल २५,९०५ वर्ग किमी जनसंख्या ४९,७२,२८८ (१७.०३ ) जिल्ला १४ महानगरपालिका १, उपमहानगरपालिका.२, नगरपालिका ४६ गाउँपालिका ८८ कुल स्थानीय तह १३७ मानव विकास सूचकांक ०.५८० प्रदेश २का सूचक हरु क्षेत्रफल ९,९६१ वर्ग किमी जन संख्या ४९,७२,०२१ (२०.९९ ) जिल्ला ८ महानगरपालिका १ उपमहानगरपालिका ३ नगरपालिका ७३ गाउँपालिका ५९ कुल स्थानीय तह १३६ मानव विकास सूचकांक ०(५१९ नोट ःप्रदेश १ को सून्सरी र मोरंगको ग्रामीण भेग मा धेरै गरीबी छ । तर मात्र प्रदेश को मानव विकास सुूचकांक बाट त्यो थाहा हुंदैन । तर मलाई यहाँ रोचक पक्ष के लाग्यो भने मधेश प्रदेश जहाँ प्रदेश नं १ को तुलनामा नगरपालिका बढी छ , मानव विकास त्यहाँ कसरी कमा हुन पुगेको छ। नगरपालिका र गरीबी वा मानव विकासबीच कस्तो सम्बन्ध हुंदो रहे छ , बुझन मन लागे को छ र सामान्यतया नगरपालिका धेरै भएको ठाउँमा गरीबी कम हुनु पर्ने हो । तर मधेश प्रदेशको मानव विकास सुचकांक सबै प्रदेश भन्दा कम छ ।